Fransız yükseköğretim sistemi, 1999 yılında Bologna sürecinin bir parçası olarak kabul edilen ortak Avrupa yükseköğrenim sistemi olan LMD (Lisans-Yüksek Lisans-Doktora) çerçevesinde yapılandırılmıştır. Birbirinden farklı 3 ayrı dönemden oluşan bu sistemde öğrenciler ECTS adı verilen kredi sistemiyle notlandırılır.
Lisans = 6 dönem (6 sömestr) = 180 ECTS
Master = 10 dönem (10 sömestr) = 300 ECTS
Doktora = 16 dönem (16 sömestr) = 480 ECTS
Bir eğitim dönemi 30 kredi, bir yıl toplamda 60 kredi değerindedir. Bu sistem, çeşitli Avrupa ülkelerinde diplomaların tanınmasını kolaylaştırır ve kredilerin Avrupa içinde bir kurumdan diğerine aktarılabilmesini sağlar.
Notlandırma Sistemi:
Fransa’da notlandırma sistemi 0-20 arasında olur (0 en kötü, 20 en iyi) ECTS kredisi alabilmek için 20 üzerinden ortalama 10 puan almak gerekir.
Fransa’da Yükseköğrenim kurumları; Üniversiteler, “Grande Ecoles”ler (Grand Ekol), Mimarlık Okulları, Sanat Okulları, Uzmanlık Okulları veya Enstitüleri gibi sınıflara ayrılır.
Üniversite : Öğrencilerin çoğunlukla tercih ettiği öğrenim kurumu olan üniversiteler devlet tarafından finanse edilen kurumlardır ve başvuruları tüm bakalorya veya eşdeğer diploma sahibi öğrencilere açıktır.
Grandes Ecoles (Grand Ekol) : Mühendislik okulları, işletme Okulları, Politik Araştırma enstitüleri (IEP), , Veteriner okulları gibi sınıflara ayrılan kamu veya özel yükseköğrenim kurumlarıdır. Bazıları Master derecesi veren bac + 5 seviyesinde eğitim verir ve ancak daha önce 2 yıllık eğitimini bitirmiş Bac+2 derecesindeki öğrencileri kabul eder. Grande Ecoles’lerde birçok bölüm İngilizce olarak verilmektedir. Grandes Ecoles’ler Fransa’da seçkin eğitim kurumları olup diğer eğitim kurumlarına nazaran kabul almak daha zorludur ve eğitim ücretleri de üniversitelere göre daha yüksektir.
Uzmanlık Okulları veya Enstitüleri : Sağlık, İletişim, Gazetecilik, Moda ve Tasarım, Tarım, Siyaset Bilimi gibi belirli sektörlerde kurslar sunan yüksek öğrenim kurumlarıdır. Öğrenciler 2 ila 5 yıl süreli olan bu eğitimler sonunda diploma veya sertifika sahibi olurlar.
Sanat Okulları : Fransa’da 50’ye yakın sanat fakültesi doğrudan Fransa Kültür Bakanlığı’na bağlıdır. Bu okullarda verilen sanat, tasarım ve iletişim kursları devlet diploması sağlayan ve gerekli teorik ve pratik temelleri edinmelerine olanak sağlayan yükseköğrenim kurumlarıdır. Eğitimin süresi bölüme bağlı olarak iki, üç veya beş yıl olarak değişir.
Mimarlık Okulları : Fransa’da Devlet tarafından tanınan ve ulusal diplomalar veren 22 mimarlık okulu bulunmaktadır. Bu okullar; Ensa (Ulusal Mimarlık Yüksek Okulları), Paris’te bir özel okul olan ESA (Özel Mimarlık Okulu), Strasbourg’da bulunan INSA (Ulusal Uygulamalı Bilimler Enstitüsü) ve bir mühendislik devlet okuludur. Mimarlık mesleğinde eğitim almak için bakalorya sonrası en az 5 yıllık eğitim alınması gerekir. Başvuru için bakalorya veya eşdeğer diploma sahibi olmanın yanında genellikle çizimlerinizi içeren çalışmalarınızı sunmanız gereken mülakatlar gerçekleştirilir.
| Eğitim Yılı | Diploma Derecesi Dönem Sayısı | Üniversite | Grande Ecole İşletme Okulu Mühendislik okulu | Sanat Okulu Mimarlık Okulu Meslek Okulları |
| 9 | 18 DÖNEM BAC+9 | Tıp Doktoru Devlet Diploması | – | – |
| 8 | DOKTORA 16 DÖNEM, BAC+8 480 ECTS | – | – | |
| 7 | – | – | – | – |
| 6 | 12 DÖNEM, BAC+6 | >Diş Cerahisi Doktor Diploması >Eczacılık Doktor Diploması | >Uzmanlaşmış Yüksek Lisans (MS)**** >İşletme Yönetimi Yüksek Lisansı (MBA) | >HMONP***** Mimarlık Diploması |
| 5 | MASTER 10 DÖNEM, BAC+5 300 ECTS | >Araştırma Yüksek Lisansı >Profesyonel Master** >Mühendislik Ünvanı | >Mühendislik ünvanı >Bilimsel Yüksek Lisans (MSC) >İşletme Okulu Diploması >Grande Ecole Diploması | >Sanat Okulu Diploması (DNSEP) Devlet Mimarlık Diploması (DE)*** >Uzmanlık Okulları Diploması (Paramedikal, Turizm, Sosyal alanlar) |
| 4 | ||||
| 3 | LİSANS DİPLOMASI 6 DÖNEM, BAC+3 180 ECTS | >Lisans >Lisans profesyonel* | – | >Sanat Okulu Diploması (DNAT-DNAP) >Mimarlık Eğitim Diploması |
| 1 – 2 | ÖN LİSANS DİPLOMASI 4 DÖNEM, BAC +2 120 ECTS | >Teknoloji Üniversitesi Dipploması (DUT) | >Grande Ecole 1. Sınıf başvuru >Grande Ecole Hazırlık yılı | >Sanat Okulu Diploması (DMA) >Ziraat teknisyeni belgesi |
* “Lisans profesyonel”in “lisans”tan farkı teknik veya teknolojik bir ön lisans sürecinden sonra okunan bir yıl ile elde edilen derecedir ve öğrenciyi daha çok meslek hayatına entegre eden bir eğitimdir.
** ”Profesyonel yüksek lisans” 3-6 aylık aylık bir staj dönemini zorunlu kılarken araştrıma yüksek lisansı daha çok teorik eğitim üzerinde ilerler. Araştırma yüksek lisansı daha çok doktora hedefi olan öğrencilere yönelik iken, profesyonel master öğrencileri iş dünyasına hazırlar.
*** “Devlet Mimarlık Diploması (DE)” mimarlık mesleğini bir ajans içinde çalışan olarak uygulamanıza izin veren diplomadır. Proje yönetimine izin vermez (bir DPLG mimarının aksine). Yani kendi adına 150 m²’den fazla bir inşaat projesinin sorumluluğunu alamaz. Ayrıca DE mimarı Mimarlar Odasına kayıt olamaz.
**** “Mastère spécialisé” (MS) bir diploma değil, CGE (Conférence des Grandes Ecoles) tarafından verilen bir derecedir. Eğitimi İşletme veya mühendislik Grandes Ecoles’lerinde verilir. Bu eğitimin amacı, “Uluslararası finansal analiz”, “Organik kimya”, “Alkollü içeceklerde uluslararası ticaret” vb. gibi önceden eğitimi alınan özel uzmanlık alanlarında tamamlayacı profesyonel bilgi birikiminin edinilmesidir:
***** “HMONP” proje yönetimini kendi adına uygulama yetkisi anlamına gelir. Mimarlık eğitimi görenlerin “Mimar” ünvanına sahip olma, yapı ruhsatı başvurusuna konu olan mimari proje çizebilme ve Mimarlar Odası’na kayıt olabilme hakkı kazanır.
